Jakie rośliny dodadzą Ci energii?

Poziom energii jest istotnym czynnikiem Twojego komfortowego funkcjonowania. Nawał obowiązków i informacji wymaga od Nas maksymalnego skupienia i kreatywności. Rozpocznij ziołową suplementację a poprawi się Twoje zdrowie oraz wzrosną intelektualne możliwości.  

Nie masz ochoty i sił na życiową euforię?

Najpoważniejszym problemem w drodze do wysokiej życiowej energii mogą być przewlekłe schorzenia. Uporaj się z nimi z pomocą lekarza. Zmień mentalne nastawienie do życiowych trosk i problemów. Wprowadź zdrowe nisko przetworzone produkty do Twojego codziennego menu. Pielęgnuj nawyk pozytywnego myślenia i rozpocznij ziołową suplementację. Poprawi się Twoja koncentracja, zdrowie i poziom optymizmu.

Wśród roślin zielarskich wyróżniamy grupę tzw. adaptogenów, które korzystnie wpływają na cały organizm. Wspomogą Cię w codziennych wyzwaniach za pomocą redukcji stresu. Rozjaśnią umysł i pozwolą na skupienie. Istnieją również tzw. nootropiki czyli związki o podobnym działaniu – stymulującym mózg. Są to substancje wytworzone w laboratoriach i nie mają wartości odżywczych (witamin, związków) tak łatwo przyswajalnych  i aktywnych jak ze środowiska naturalnego. Ponadto wiedza na ich temat sięga niedaleko w przeszłość. Zalecam rozsądne podejście to tego typu środków.

Wykorzystujmy rośliny, które działają holistycznie (całościowo). Przetestowane przez naszych przodków oraz liczne badania. Towarzyszyły naszej ludzkości od czasów prehistorycznych. Czerp korzyści z tego co pochodzi z naturalnych źródeł. Wyizolowane związki roślinne w czystej postaci leków czy suplementów nie zawsze są tak efektywne jak sugerują producenci. Mimo, że  jednorazowo dostarczają większej ilości składnika aktywnego. Potrzebuje on współdziałania ze związkami współwystępującymi w całej roślinie. Wtedy może rzeczywiście pomóc Twojemu zdrowiu.

 Nie daj się omamić trendami i szukaniem łatwych sposobów na dobre rezultaty. Włóż długofalowy wysiłek w rzeczy istotne i dobre dla Ciebie. Efekty przerosną najśmielsze oczekiwania. Wejdź do świata natury i nasyć ciało zdrowiem.

Jak działają rośliny adaptogenne?

 Jesteśmy codziennie atakowani przez różne czynniki zewnętrzne, które zaburzają równowagę (homeostazę) twojego organizmu. Najpowszechniejszym jest stres niszczący zasoby energetyczne i wywołujący uczucie wyczerpania. Efektem ubocznym tego stanu jest nagromadzenie wolnych rodników. Skutkuje to m.in wrzodami, obniżeniem odporności, cukrzycą, astmą lub nadciśnieniem.

Adaptogeny poprzez układy enzymatyczne i hormony normalizują funkcjonowanie procesów na poziomie komórkowym. Dzięki temu skutki stresu są niwelowane a Twoje ciało ma większe zdolności dostosowywania się do zmian środowiskowych. Może prawidłowo przeprowadzać niezbędne do życia procesy wymagające homeostazy.

Rośliny zawierają różnorodne związki adaptogenne. Do najważniejszych należą:, saponozydy, fitoekdyzyny, flawonoidy, radiolozyny. Mają szerokie spektrum działania. Jednak mechanizmy ich wpływu na organizm nadal są badane. Podobnie jak odkrywane są nowe związki o ogromnym potencjale zdrowotnym. Dlatego właśnie chronimy zagrożone gatunki roślin.

Jakie są podstawowe właściwości związków adaptogennych?

• przeciwutleniające – redukują wolne rodniki wpływając na długość życia

• adaptacyjne – uodparniają na czynniki stresogenne, redukują poziom lęku i poprawiają jakość snu poprzez intensywniejszą regenerację w jego trakcie.

• antyhepatotoksyczne – poprawiają funkcjonowanie wątroby chroniąc ją przed toksycznymi związkami i oczyszczając organizm z toksyn.

• anaboliczne – zwiększają napięcie mięśniowe, siłę fizyczną oraz wytrzymalość podczas wysiłku fizycznego

• immunostymulujące – zwiększają odporność organizmu, rzadziej zapadasz na grypę, przeziębienie czy anginy. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu regulują ilość cytokin zmniejszając autoagresję organizmu (w przypadku chorób autoimmunologicznych jak Hashimoto czy Leśniewskiego – Crohna)
• obniżające poziom cukru i cholesterolu we krwi
• ogólna poprawa witalności, samopoczucia, koncentracji i sprawności seksualnej

Jakie rośliny adaptogenne stosować i dlaczego?

Powszechnie stosowane i rozpropagowane rośliny o działaniu adaptogennym to: ashwagandha (Withania somnifera), lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra), żeń-szeń czy różeniec górski. Poniżej przedstawię Ci mniej znane zioła, które w niczym nie ustępują tym popularnym. Wybierz sobie odmianę, której efekty działania najbardziej Ci odpowiadają i rozpocznij fascynującą ziołową przygodę.

Traganek (Astragalus membranaceus) 

Roślina ceniona w medycynie chińskiej. Już od wieków używają go jako zagęszczacz do sosów lub zjadają po ugotowaniu. Część gatunków tego rodzaju możesz spotkać na polskich łąkach i skrajach lasów. Należy być ostrożnym, ponieważ niektóre odmiany są toksyczne i trudne je odróżnić. Traganek silnie stymuluje układ odpornościowy i wzmacnia cały organizm. Najważniejszą jego zaletą jest ochrona telomerów DNA przed skracaniem podczas każdorazowej replikacji. Dzięki temu wykazuje właściwości przeciwstarzeniowe i odmładzające.

Jakie jeszcze cenne właściwości posiada?

 – antybakteryjne i antyperspiracyjne – eliminuje nadmierną potliwość, owrzodzenia oraz czyraki. Zapobiega przeziębieniu, zapaleniu płuc, grypie i mononukleozie. Wszystko za sprawą mobilizacji układu  immunologicznego.

– przeciwzapalne i antyoksydacyjne – niszczy nadmiar reaktywnych form tlenu, które powstają w wyniku nieprawidłowego odżywiania, stresu lub innych czynników środowiskowych. Wysoka produkcja limfocytów T prowadzi do zmniejszenia procesów zapalnych.

– ochronne i regulujące – zapobiega  chorobom cywilizacyjnym takim jak cukrzyca czy choroba wieńcowa poprzez regulowanie poziomu trójglicerydów, glukozy i cholesterolu. Obniża ciśnienie krwi i wzmacnia serce.

– antynowotworowe – trwają  badania nad interleukiną 2 (cytokiną), która prawdopodobnie spowalnia rozwój niektórych nowotworów. Stosuje się pomocniczo podczas radioterapii oraz chemioterapii, ponieważ wzmaga apetyt, usuwa toksyny i odżywia organizm. Przeciwdziała również immunosupresji czyli hamowaniu procesu powstawania przeciwciał i komórek odpornościowych.

– wzmacniające – szczególnie na płuca, wątrobę i nerki. Stosowany w niewydolności narządów. Podawany zazwyczaj z pokrzywą, szałwią czerwona lub ostropestem plamistym.

Szczodrak krokoszowaty (Rhaponticum carthamoides) 

Potocznie nazywany „rośliną życia” . Należy do rodziny astrowatych o rozbudowanym kłączu wielkości buraka cukrowego. Wysoka aktywność biologiczna pozwala roślinie oraz osobom, które go suplementują dostosowywać się do niesprzyjających warunków zewnętrznych. Zawiera flawonoidy oraz ekdysterony. Przyspieszają przyrost tkanki mięśniowej oraz zmniejszają zmęczenie podczas wysiłku i w trakcie regeneracji. Pozostałe związki aktywne to inokosteron, integristeron A i B, ekdyzony, które wykazują działanie:

• stymuluje zdolności umysłowe – poprawia pamięć, zdolność koncentracji i szybkość uczenia się. Zwiększa kreatywność i umiejętność logicznego myślenia.
• pobudzające – zwiększenie energii życiowej oraz seksualnej. Stosuje się przy kłopotach z impotencją oraz krążeniem krwi. Dodatkowym atutem szczodraka jest wzmożony apetyt. Intensyfikuje i poprawia jakość bodźców odbieranych przez receptory zmysłów.
• anaboliczne – powoduje wzrost siły fizycznej oraz szybszy przyrost tkanki mięśniowej. Dodatkowo występuje poprawa nastroju, zwiększenie apetytu i wydolności.
• immunostymulujące – reguluje humoralną (swoistą) odporność komórkową
• tonizujące – szczególnie na układ nerwowy, dzięki temu pomaga w problemach psychicznych (depresja, schizofrenia). Polepsza również jakość snu. Wykazuje działanie przeciwalergiczne. Normalizuje aktywność układu dokrewnego czyli poziom hormonów i narządów powiązanych.

Aralia mandżurska (Aralia mandschurica)

Odmiana polskiej aralii wysokiej. Wykazuje właściwości prozdrowotne podobne do żeń – szenia. Korzenie aralii stanowią surowiec leczniczy.  Zawiera związki aktywne takie jak: saponiny, aralozydy A,B,C; kwas glukuronowy, arabinoza oraz żywice i olejki eteryczne. Do podstawowych jej zalet możemy zaliczyć:

• – zwiększanie odporności organizmu na choroby, stresogenne sytuacje oraz inne szkodliwe czynniki z otoczenia
• – stymulowanie ośrodkowego układu nerwowego – zmniejszenie objawów depresji, nerwic. Leczenie i zapobieganie impotencji oraz podwyższenie popędu płciowego.
• wzmocnienie fizycznych i psychicznych zdolności organizmu w okresach wyczerpania, przemęczenia i nadmiaru pracy umysłowej. Pozwala łatwiej się skoncentrować i przyspiesza zapamiętywanie.
• korzystne oddziaływanie na serce i układ krwionośny. Obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi zapobiegając chorobie wieńcowej.
• detoksykacja organizmu za pomocą kwasu glukuronowego, który łączy się w wątrobie z ksenobiotykami (trucizny, leki, związki obce dla człowieka) i zostaje wydalony z moczem
• wzrost energii do działania oraz lepsze samopoczucie psychofizyczne

Padaczka, bezsenność oraz nadciśnienie stanowią przeciwwskazania do stosowania aralii, ponieważ może pogłębiać te stany chorobowe. 

Krokus uprawny – (Crocus sativus L.) 

Rozpoznawany powszechnie jako szafran –najszlachetniejsza przyprawa na świecie. Liczne gatunki z tej rodziny okupują nasze ogrody. Na zebranie 1kg szafranu potrzeba aż 400 godzin pracy i około 150 tys. kwiatów. Zachwyca Nas nie tylko aromatem swoich znamion słupków. Posiada wbrew pozorom związki czynne takie jak: krocetyna, zeaksantyna, likopen, α- i β-karoten –(karotenoidy), flawonoidy czy safranal jeden z ponad 150 lotnych związków aromatycznych o działaniu zbliżonym do syntetycznych antydepresantów. Safranal owstaje podczas suszenia i jest współodpowiedzialny za wyjątkowy zapach  szafranu.

W wielu krajach krokus uprawny uznawany jest za panaceum na szereg dolegliwości i roślina adaptogenna o działaniu:

• antydepresyjnym – wywołuje poprawę nastroju dzięki zwiększeniu stężenia dopaminy i serotoniny w układzie nerwowym. Przeprowadzono badania na osobach o zdiagnozowanej depresji. Dowiedziono, że 30 mg ekstraktu Crocus sativus podawane przez okres 6 tygodni zmniejszyło objawy o 7 punktów w skali Hamiltona. Ponadto efekty były takie same jak 20 mg leku przeciwdepresyjnego (fluoksetyna). Dodatkowo bez skutków ubocznych.
• odmładzającym – właściwości antyoksydacyjne sprawiły, że wykorzystywany jest do produkcji preparatów kosmetycznych oraz sprawdza się jako środek zapobiegający nowotworom. W warunkach in vitro wykazuje cytotoksyczność w stosunku do komórek nowotworowych. Silnym przeciwutleniaczem jest likopen o antykancergennych właściwościach.
• przeciwskurczowym – ułatwia trawienie i prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Zmniejsza poziom cholesterolu i trójglicerydów chroniąc przed negatywnymi skutkami niewłaściwej diety. Wzmaga również apetyt i zaopatruje organizm w ryboflawinę, której jest doskonałym źródłem.
• przeciwdrgawkowym – działa jako agonista receptorów GABAA. Podobne działanie wykazują inne związki roślinne np.: z żeń – szenia. Organizm przez to łatwiej adaptuje się do nieznanego środowiska.
• wzmacniającym i poprawiającym samopoczucie. Znany jest powszechnie jako silny afrodyzjak.

Wiele roślin zielarskich wykazuje działanie adaptogenne. Zawierają związki aktywne potrafiące zapobiec lub wyleczyć Twoje schorzenia. Większość z nich jest na wyciągnięcie ręki. Dobrym przykładem jest niedoceniane ziele dziurawca o adaptogennych właściwościach.  

Dlatego pamiętaj, że zanim rozpoczniesz przyjmowanie roślin leczniczych skonsultuj się z lekarzem. Szczególnie jeśli cierpisz na poważne schorzenia. Świat natury leczy a zioła mają ogromną moc, dlatego należy traktować je niczym leki, które pomagają, ale niewłaściwie użyte mogą zaszkodzić.

Bibliografia

1.      Kazimierczak R., Hallmann E., Sokołowska O., Rembiałkowska E., 2011. Zawartość związków bioaktywnych w roślinach zielarskich z uprawy ekologicznej i konwencjonalnej. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 56(3), 200-205.

2.      Łuczaj Ł., 2004. Dzikie rośliny jadalne Polski. Przewodnik survivalowy, Krosno

3.      Muszyńska B., Łojewski M., Rojowski J., Opoka W., Sułkowska-Ziaja K., 2015. Surowce naturalne mające znaczenie w profilaktyce i wspomagające leczenie depresji. Psychiatr. Pol, 49(3), 435-453.

4.      PTL, Podyplomowa Szkoła Medycyny Estetycznej. Adaptogeny korygujące reakcję organizmu na stres i zaburzenia homeostazy-pomocą w prewencji chorób cywilizacyjnych.

5.      Wdowik A., Wybrane surowce zielarskie o działaniu adaptogennym–właściwości, mechanizmy działania, zastosowanie.